موارد احضار
احضار شهود
شاهد کسی است که خبر از وقوع امری در گذشته یا حال می‌دهد درصورتی که خبر او از روی علم و حسّ باشد،؛ اگر شخصی برای ادای شهادت از سوی قاضی یا مراجع دیگر احضار شود، حضور و ادای شهادت بر او واجب است؛ البتّه درصورت تعدّد افراد، این وجوب کفایی، و درصورت تعیّن، وجوب عینی خواهد بود. امّا حق این است که اگر استیفای حقوق افراد بر ادای شهادت متوقّف باشد، حضور و ادای شهادت واجب خواهد بود; چه از فرد درخواست شهادت بشود یا نشود، مگر اینکه در ادای شهادت برای شهود یا دیگران، ضرری وجود داشته باشد که در این صورت واجب نخواهدبود.
احضار مطلع
در اصطلاح حقوق مطلع به کسی اطلاق می‌شود که علم او به واقعه کیفری ناشی از حسِّ خود او نبوده بلکه بواسطه دیگران علم به آن واقعه پیدا کرده باشد; خواه علم او قطعی یا ظنّی باشد.
احضار متهم
به شخصی که انجام دهنده جرم تلقی شده ولی هنوز انتصاب جرم به او محرز نشده، متهم گفته می‌شود. پس از آنکه دلایل و مدارک جرم جمع آوری شد نوبت به تعقیب متهم می‌رسد که با احضار او شروع می‌شود.
شرایط جلب متهم
صدور دستور جلب متهم شرایطی دارد که در صورت وجود تمامی آنها این امر صورت خواهد گرفت:
متهم احضار شده باشد
احضارنامه به متهم ابلاغ شده باشد
ابلاغ احضارنامه صحیحاً صورت گرفته باشد
متهم حاضر نشده باشد
متهم برای عدم حضور، عذر موجهی اعلام ننموده باشد
احضار مدعا علیه
به کسی که بر علیه او ازطرف شخص دیگری در دادگاه طرحِ دعوا شود مدّعاعلیه گفته می‌شود. اگر مدّعی احضار مدّعاعلیه را از قاضی بخواهد، و حکم بین آن دو متوقف بر احضار مدّعاعلیه باشد و یا آنکه عدم احضار، موجب تضییع حقوق طرفین گردد، قاضی باید مدّعاعلیه را احضار کند؛ هرچند وی در شهری که اقامه دعوا شده، حضور نداشته باشد یا از بزرگان و افراد آبرومند باشد یا مدّعی تحریرِ نزاع (مشخص کردن مورد دعوا) نکرده باشد; ولی برخی، احضار وی را منوط به حضور او در شهر، جزء بزرگان نبودن و تحریر نزاع از جانب مدّعی دانسته‌اند.
تشریفات احضار
تشریفات عمومی احضار
در موارد زیر احضار شهود از لحاظ قانوی معتبر می‌باشد:
به دستور کتبی مقام قضایی باشد.
احضار باید با ارسال احضاریه صورت گیرد. شرط استماع حضور و شرط حضور نیز ارسال احضاریه‌است مگر موادری که در قانون استثناء شده‌است.
احضار توسط ضابطین یا ماموران ابلاغ صورت گیرد.
تشریفات خاص
در بعضی موارد تشریفات خاصی در مورد احضار شاهد باید رعایت شود و نیز مقام قضایی باید در برخی شرایط خاص از احضار شهود خودداری کند، این موارد عبارت است از:
احضار افراد نیروهای مسلح
اگر یکی از شهود و مطلعین تحقیق تابع نیروهای مسلح باشند، در احضار آنها علاوه بر شرایط عمومی احضار، تشریفات دیگری هم باید زعایت شود. ماده ۱۵۰ آ. د. ک در رابطه با این مورد مقرر می‌دارد: "در صورتی که یکی از شهود تحقیق یا مطلعین از تابعین نیروهای مسلح باشد، باید حداقل ۲۴ ساعت پیش از تحقیق یا جلسه محاکمه از طریق فرمانده یا رئیس او دعوت شود. فرمانده و یا رئیس مربوط مکلف است پس از وصول دستور دادگاه، شخص احضار شده را در موقع مقرر اعزام نماید".
تعدد شهود یا بیماری آنها
در مواردی که شهود تحقیق احضار شده‌اند ولی بواسطه بیماری ناتوان از حضور در نزد قاضی باشند و نیز آنگاه که شهود یا مطلعان زیاد باشند، مقام قضایی باید به منظور اجتناب از وقفه در امر خدمت رسانی خود و تسریع در امر رسیدگی، به محل آنها رفته و اظهارات آنها را استماع کند؛ نه اینکه بدلیل عدم امکان احضار آنها در مرجع قصایی اظهارات آنها را نادیده بگیرد.
keywords : دانلودیوم،سایت دانلودیوم،مقالات دانلودیوم
احضار شهود
شاهد کسی است که خبر از وقوع امری در گذشته یا حال می‌دهد درصورتی که خبر او از روی علم و حسّ باشد،؛ اگر شخصی برای ادای شهادت از سوی قاضی یا مراجع دیگر احضار شود، حضور و ادای شهادت بر او واجب است؛ البتّه درصورت تعدّد افراد، این وجوب کفایی، و درصورت تعیّن، وجوب عینی خواهد بود. امّا حق این است که اگر استیفای حقوق افراد بر ادای شهادت متوقّف باشد، حضور و ادای شهادت واجب خواهد بود; چه از فرد درخواست شهادت بشود یا نشود، مگر اینکه در ادای شهادت برای شهود یا دیگران، ضرری وجود داشته باشد که در این صورت واجب نخواهدبود.
احضار مطلع
در اصطلاح حقوق مطلع به کسی اطلاق می‌شود که علم او به واقعه کیفری ناشی از حسِّ خود او نبوده بلکه بواسطه دیگران علم به آن واقعه پیدا کرده باشد; خواه علم او قطعی یا ظنّی باشد.
احضار متهم
به شخصی که انجام دهنده جرم تلقی شده ولی هنوز انتصاب جرم به او محرز نشده، متهم گفته می‌شود. پس از آنکه دلایل و مدارک جرم جمع آوری شد نوبت به تعقیب متهم می‌رسد که با احضار او شروع می‌شود.
شرایط جلب متهم
صدور دستور جلب متهم شرایطی دارد که در صورت وجود تمامی آنها این امر صورت خواهد گرفت:
متهم احضار شده باشد
احضارنامه به متهم ابلاغ شده باشد
ابلاغ احضارنامه صحیحاً صورت گرفته باشد
متهم حاضر نشده باشد
متهم برای عدم حضور، عذر موجهی اعلام ننموده باشد
احضار مدعا علیه
به کسی که بر علیه او ازطرف شخص دیگری در دادگاه طرحِ دعوا شود مدّعاعلیه گفته می‌شود. اگر مدّعی احضار مدّعاعلیه را از قاضی بخواهد، و حکم بین آن دو متوقف بر احضار مدّعاعلیه باشد و یا آنکه عدم احضار، موجب تضییع حقوق طرفین گردد، قاضی باید مدّعاعلیه را احضار کند؛ هرچند وی در شهری که اقامه دعوا شده، حضور نداشته باشد یا از بزرگان و افراد آبرومند باشد یا مدّعی تحریرِ نزاع (مشخص کردن مورد دعوا) نکرده باشد; ولی برخی، احضار وی را منوط به حضور او در شهر، جزء بزرگان نبودن و تحریر نزاع از جانب مدّعی دانسته‌اند.
تشریفات احضار
تشریفات عمومی احضار
در موارد زیر احضار شهود از لحاظ قانوی معتبر می‌باشد:
به دستور کتبی مقام قضایی باشد.
احضار باید با ارسال احضاریه صورت گیرد. شرط استماع حضور و شرط حضور نیز ارسال احضاریه‌است مگر موادری که در قانون استثناء شده‌است.
احضار توسط ضابطین یا ماموران ابلاغ صورت گیرد.
تشریفات خاص
در بعضی موارد تشریفات خاصی در مورد احضار شاهد باید رعایت شود و نیز مقام قضایی باید در برخی شرایط خاص از احضار شهود خودداری کند، این موارد عبارت است از:
احضار افراد نیروهای مسلح
اگر یکی از شهود و مطلعین تحقیق تابع نیروهای مسلح باشند، در احضار آنها علاوه بر شرایط عمومی احضار، تشریفات دیگری هم باید زعایت شود. ماده ۱۵۰ آ. د. ک در رابطه با این مورد مقرر می‌دارد: "در صورتی که یکی از شهود تحقیق یا مطلعین از تابعین نیروهای مسلح باشد، باید حداقل ۲۴ ساعت پیش از تحقیق یا جلسه محاکمه از طریق فرمانده یا رئیس او دعوت شود. فرمانده و یا رئیس مربوط مکلف است پس از وصول دستور دادگاه، شخص احضار شده را در موقع مقرر اعزام نماید".
تعدد شهود یا بیماری آنها
در مواردی که شهود تحقیق احضار شده‌اند ولی بواسطه بیماری ناتوان از حضور در نزد قاضی باشند و نیز آنگاه که شهود یا مطلعان زیاد باشند، مقام قضایی باید به منظور اجتناب از وقفه در امر خدمت رسانی خود و تسریع در امر رسیدگی، به محل آنها رفته و اظهارات آنها را استماع کند؛ نه اینکه بدلیل عدم امکان احضار آنها در مرجع قصایی اظهارات آنها را نادیده بگیرد.
keywords : دانلودیوم،سایت دانلودیوم،مقالات دانلودیوم
